Nöbetçi Eczaneler
Avrupa Moleküler Biyoloji Laboratuvarı, Almanya Kanser Araştırma Merkezi ve Kopenhag Üniversitesi‘nden bir grup araştırmacı, sağlık sektöründe çığır açacak potansiyele sahip bir yapay zekâ modeli geliştirdi. “Delphi-2M” adı verilen bu yeni model, tıbbi kayıtları analiz ederek bireylerin gelecekteki hastalık risklerini tahmin edebiliyor.
MODEL NASIL ÇALIŞIYOR?
Geliştirilen yapay zekâ modeli, ChatGPT’ye benzer bir dil modeli teknolojisini kullanıyor. Ancak kelime dizilimleri yerine, insanların tıbbi verilerindeki kalıpları ve eğilimleri analiz ederek hastalık risklerini öngörüyor. Model, İngiltere’deki 400 binden fazla bireyin anonim sağlık verileriyle eğitildi ve Danimarka’dan 1.9 milyon kişinin kayıtlarıyla test edildi.
Araştırmacılar, Delphi-2M’nin özellikle tip 2 diyabet, kalp krizi ve sepsis gibi ilerleyici hastalıkları tahmin etmede yüksek bir doğruluk oranına sahip olduğunu belirtti.
Çalışmanın baş araştırmacılarından Prof. Ewan Birney, modeli bir hava durumu tahminine benzetti: “Nasıl ki hava durumunda yüzde 70 yağmur ihtimali diyebiliyorsak, aynı şekilde insanların belirli bir süre içinde bir hastalığa yakalanma olasılığını söyleyebiliriz.”
ERKEN TEŞHİS VE SAĞLIK PLANLAMASINDA DEVRİM
Her ne kadar Delphi-2M henüz klinik kullanıma hazır olmasa da, bilim insanları bu sistemin sağlık hizmetlerinde devrim yaratabileceğini düşünüyor. Bu teknoloji, erken teşhise olanak tanıyarak önleyici tedavilerin daha etkili bir şekilde uygulanmasını sağlayabilir. Ayrıca, sağlık kurumları bu model sayesinde gelecekteki hasta yoğunluğunu daha doğru bir şekilde planlayabilir.
Araştırmada kullanılan verilerin çoğunun 40-70 yaş aralığındaki bireylerden elde edildiği ve modelin daha genç yaş grupları için geliştirilmesi gerektiği belirtildi. Nature dergisinde yayımlanan bu çalışma, tıp dünyasında kişiselleştirilmiş sağlık hizmetleri ve erken müdahale imkânları açısından yeni bir dönemin başlangıcı olarak görülüyor.