Nöbetçi Eczaneler
Prof. Dr. Binhan Elif Yılmaz, kamu harcamaları üzerine hazırladığı detaylı tabloyu paylaşarak, 2024 yılında uygulanan tasarruf tedbirlerine rağmen birçok harcama kaleminde düşüş yerine ciddi artışlar yaşandığını ortaya koydu. Özellikle taşıt giderleri, yılın ilk çeyreğinde 2,1 milyar TL iken, son çeyrekte yaklaşık dört kat artarak 10,3 milyar TL‘ye ulaştı.
Taşıt Alımı ve Onarım Giderlerinde Büyük Artış
Yılmaz, bu konuda şu çarpıcı değerlendirmeyi yaptı: “Yılın ilk altı ayında taşıt alımı için 231 milyon TL harcanırken, son altı ayda bu harcama 7,5 milyar TL‘ye fırlamış durumda. Taşıt alımı arttıkça onarım giderleri de doğal olarak artmış ve yılın ilk çeyreğinde taşıt onarımına 855 milyon TL harcanırken, yılın son çeyreğinde bu rakam 2,3 milyar TL‘ye yükselmiş.”
Haberleşme, Kırtasiye ve Lojman Giderlerinde de Artış Var
Haberleşme giderleri, 2024’ün ilk çeyreğinde 2,2 milyar TL iken, son çeyrekte yaklaşık 2,5 kat artarak 8,1 milyar TL‘ye ulaştı. Yılmaz, “Haberleşme giderleri 2024 yılı ilk çeyrekte 2,2 milyar TL’den son çeyrekte yaklaşık 2,5 kat artarak 8,1 milyar TL’ye ulaşmış” ifadelerini kullandı. Ayrıca kırtasiye ve baskı giderleri yıl içinde dört kat, lojman ve sosyal tesis giderleri ise altı katına çıktı. Temsil, ağırlama ve organizasyon harcamaları yılın son çeyreğinde azalma gösterse de 2024 genelinde toplam 2,4 milyar TL harcama yapıldı.
En Büyük Harcama Kalemi: Enerji Giderleri
Kamuda en büyük harcama kaleminin enerji giderleri olduğunu belirten Yılmaz, “Enerji giderlerinin ulaştığı düzey, asıl tasarruf edilmesi gereken temel belirleyici olduğunu gösteriyor. Tasarruf kapsamındaki tüm kalemlere yapılan harcamaların yarısından fazlasını enerji giderleri oluşturmuş” dedi.
Tasarruf Tedbirlerine Rağmen Harcamalar Artıyor
Tasarruf tedbirleri kapsamında değerlendirilen harcama kalemlerinin toplam bütçe içindeki payı 2023’te yüzde 1,9 iken, 2024’te yüzde 1,7 olarak gerçekleşti. Ancak tasarruf edilmesi gereken bu kalemlerde harcama artış oranı yüzde 40 oldu. Yılmaz, bu artışın en büyük sebebinin enerji giderleri olduğuna dikkat çekerek, “Tasarruf kapsamındaki harcamaların yarısından fazlası enerji giderleri ve buradaki artış yüzde 20’lerde kaldığı için toplamda artış oranı yüzde 40 görünüyor. Ancak diğer kalemlerdeki artış oranı çok daha yüksek” dedi. Özellikle taşıt kiralama ve onarım giderlerinde yüzde 136, haberleşme giderlerinde yüzde 100, kırtasiye-baskı giderleri ile lojman-sosyal tesis giderlerinde yüzde 70’e yakın artış yaşandı.
Enflasyonla Mücadele ve Gelir Dağılımında Çelişki
Yılmaz, kamu harcamalarındaki bu tabloyu değerlendirerek şu sonuca vardı: “Sonuçta enflasyonla mücadelenin yükünü talebi, tüketimi düşen ücretli, dar gelirli üstlenirken kamunun harcamacı yapısı devam ediyor. Gerek enflasyonla mücadele gerekse gelir dağılımında adalette çelişkili bir görünüm ortaya çıkmış durumda.”